Onderstaand leest u de uitgesproken tekst van burgemeester Engels tijdens de nieuwjaarsreceptie op donderdag 9 januari 2020.
Zeer geachte aanwezigen,
Hartelijk welkom bij deze laatste Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Loppersum. Dit is mijn tweede en tevens laatste Nieuwjaarstoespraak als burgemeester. Over een klein jaar zal onze gemeente zijn opgegaan in de nieuwe gemeente Eemsdelta.
Eemsdelta
Daar zal nog hard verder aan gewerkt moeten worden. Een organisatorische fusie is een ingewikkeld proces. Maar er ligt ook een opgave richting u als inwoners. Wij hebben onszelf als gemeentebestuur tot doel gesteld in de nieuwe gemeente aan te blijven sluiten bij de bestaande cultuur van kleinschaligheid en gemeenschapszin. Ook in de nieuwe gemeente zal dichtbij en betrokken moeten worden bestuurd.
Nationaal Programma Groningen en Lopster Dorpenprogramma
Een van de manieren om deze erfenis mee te nemen is het Lopster Dorpenprogramma. Dit plan is samen met jullie als inwoners gemaakt. Onder meer met een rondgang met het busje Neef Herbert en enkele Dorpscafés. Het bevat tal van oplossingen, acties en voorstellen om de leefbaarheid in onze 17 dorpen te vergroten. Het was prachtig om te zien hoeveel inwoners gemotiveerd bleken om enthousiast mee te doen.
Met dit programma willen wij het aan ons toebedeelde geld van het Nationaal Programma Groningen besteden aan onze inwoners en hun dorpen. Het moet eraan bijdragen dat het weer fijn is en blijft om in ons gebied te wonen, te werken, op te groeien en oud te worden. En hoewel geen enkel dorp hetzelfde is, hebben we allemaal te maken met krimp, vergrijzing en de gevolgen van de gaswinning.
We willen veel van die ideeën ook samen met onze inwoners gaan uitvoeren. Samen met jullie willen we verder werken aan samen wonen, samen werken, samen zorgen en samen verduurzamen.
Om die reden ben ik ongelooflijk blij en trots dat het Dorpenprogramma als concept door het bestuur van het Nationaal Programma Groningen is geaccepteerd en dat al enkele van de projecten zijn gehonoreerd.
Volgens mij gaat het Nationaal Programma Groningen in de kern immers niet alleen om een versterking van de economie en duurzaamheid. Het gaat ook om de versterking van de veerkracht en de weerbaarheid van de inwoners in het aardbevingsgebied. Het gaat ook om het bieden van genoegdoening voor de ondervonden ellende als gevolg van de gaswinning. Dat geldt zeker voor de inwoners van de gemeente Loppersum als epicentrum van de aardbevingen.
In dat licht stoort het mij dat er binnen en rond het Nationaal Programma Groningen regelmatig geluiden klinken, als zouden gemeentebesturen met hun inwoners teveel fröbelen met allerlei weinig zoden aan de dijk zettende pretprojectjes. Met de veronderstelde versnippering van de plannen en gelden die daarmee gepaard zou gaan komen volgens sommigen allerlei Olympische en iconische programma’s in gevaar, en zou de samenhang van de investeringen verloren gaan.
Ik blijf erbij dat dit een ernstige misvatting is. Het is volstrekt aanvaardbaar en zelfs gerechtvaardigd dat een belangrijk deel van het geld wordt besteed aan de wensen, noden en behoefte van de inwoners van het aardbevingsgebied. Daarvoor is essentieel dat wij als gemeentebesturen met onze inwoners zelf de regie kunnen voeren over hoe wij de lokale leefbaarheid willen vergroten.
Gaswinning
Over gaswinning gesproken: ook daarover zal bestuurlijk nog menig robbertje gevochten moeten worden. Zeker, er zijn lichtpuntjes. De gaskraan zal snel worden dichtgedraaid en de schadeafhandeling begint te lopen, ondanks toegenomen schademeldingen. Dat is absoluut bemoedigend.
Maar met de versterking gaat het nog steeds niet echt de goede kant op. Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft duidelijk gemaakt dat er in het aardbevingsgebied sprake is van een zodanige maatschappelijke ontwrichting dat een crisisaanpak gerechtvaardigd is. Het afgelopen jaar zou dan ook het jaar van de uitvoering worden, zo beloofde de Rijksoverheid. Ik heb er weinig van gemerkt. Zelfs na de bevingen in Westerwijtwerd en Garrelsweer zijn de busjes niet gaan rijden.
Natuurlijk, er worden stappen gezet. De uitvoering van de versterking gaat naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Centrum Veilig Wonen gaat op in Nationaal Coördinator Groningen, maar dat zijn vooral bestuurlijke ingrepen. Het komt nu aan op de uitvoering die dit jaar écht ter hand moet worden genomen.
Gesteund door de gemeenteraad doen wij er als college alles aan om het tij te keren. Wethouder Pier Prins werkt zich met de lokale stuurgroep drie slagen in de rondte om de lokale plannen van aanpak actueel en uitvoerbaar te houden. Wethouder Bé Schollema loopt zich als een van de regionale bestuurlijke trekkers de benen uit het lijf om tot een substantiële versnelling van de versterkingsopgave te komen. Zelf praat ik mij de blaren op de tong om samen met de andere burgemeesters van de aardbevingsregio te proberen een doorbraak te forceren bij de ministers en de NCG.
Ik herhaal nog maar een keer wat ik hierover vorig jaar zei: het gemeentebestuur, raad en college, staan voor onze inwoners en staan achter onze inwoners!
Dat brengt mij tot de volgende dringende oproep aan de ministers Wiebes en Ollongren en premier Rutte: ik snap dat het allemaal heel ingewikkeld is met de klimaatplannen, de stikstofproblematiek en al die andere belangrijke landelijke kwesties. Maar dit jaar zullen nu snel grote stappen moeten worden gezet om alle risicowoningen veilig te maken. Geen nieuwe berekeningen, geen bijgestelde computervoorspellingen, geen onnodige juridisering en bureaucratisering, maar ga samen met ons aan het werk! Onze inwoners hebben lang genoeg in onzekerheid geleefd.
Goed nieuws
Maar nu iets heel anders. We hebben het afgelopen jaar, soms met geld van het Nationaal Programma Groningen, ook veel mooie resultaten bereikt. Ik noem het scholenprogramma, dat bedoeld is om de schoolgebouwen in onze gemeente door nieuwbouw of versterking toekomstbestendig te maken. Zowel qua veiligheid, duurzaamheid als onderwijskundig. De gebouwen in Middelstum en Westeremden zijn klaar. Zeerijp wordt binnenkort opgeleverd en later dit jaar ook ’t Zandt. In Loppersum, Stedum en Middelstum staan nieuwe kindcentra. Ik noem verder de energievisie Eemsdelta en de ontwikkeling van een warmtenet. Ik noem tot slot de dorpsvernieuwing in ’t Zandt. Hier laat ik het nu bij, anders wordt het zo’n WC-eend verhaal.
Afsluiting
Beste mensen,
We hebben in het afgelopen jaar op het persoonlijke vlak soms ook verdrietige dingen meegemaakt. Ook binnen het gemeentehuis hebben we te maken gehad met ernstige ziekten en zelfs het verlies van dierbare naasten. Die zorgen over en het gemis van een ouder, partner, kind of collega werpen ongetwijfeld een schaduw over het nieuwe jaar. Het was goed om te merken dat we er dan voor elkaar kunnen zijn, ook met een klein gebaar.
Zoals gezegd: dit wordt het laatste jaar van de zelfstandige gemeente Loppersum. U mag er van verzekerd zijn dat het gemeentebestuur en de ambtelijke medewerkers zich tot de laatste minuut voor 100% zullen blijven inzetten voor de belangen van de gemeente en haar inwoners. En het zal mij een eer en voorrecht zijn om als laatste burgemeester van Loppersum de geschiedenisboeken in te gaan.
Maar dit is niet het laatste jaar voor u als inwoners, bedrijven en instellingen. Wij zullen ons ook voor 100% inzetten om de gemeente goed over te dragen naar de nieuwe gemeente Eemsdelta, zodat onze opvolgers zich vanaf dag 1 voluit kunnen inzetten voor het welzijn van de nieuwe bestuurlijke gemeenschap.
Dat zal nog best de nodige hoofdbrekens kosten, want zeker financieel gezien is het perspectief niet in alle opzichten opwekkend. Ook op dit punt sluit ik me graag aan bij de oproep van vele collega’s aan het kabinet, om nu eens werk te maken van een meer volwaardige en evenredige financiële verhouding tussen Rijk en gemeenten.
In dit jaar van afscheid nemen gaan we nu samen met u op weg naar Eemsdelta. Ik dank iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan de Lopster gemeenschap, onze ambtelijke medewerkers die veel en kwalitatief goed werk verrichten, de politie (waaronder onze wijkagenten) en onze blusgroepen van de brandweer in Loppersum en Middelstum. Ik ben ontzettend trots op hen, maar ook op mijn, of beter gezegd uw gemeenteraad, college en ambtenaren. En ik ben er zelf trots op een tijdje burgemeester te mogen zijn van een prachtige gemeente als Loppersum!
Ik hoor wel eens dat Loppersum hier en daar wordt gekarakteriseerd als eigenwijs en tegendraads. Ik begrijp dat niet. Ik denk dat onze Commissaris van de Koning het beter zag toen hij in november na een werkbezoek aan de gemeente concludeerde dat wij in Loppersum zelfbewust, enthousiast en boordevol ambitie ons werk doen. Laten we dat ook in het komend jaar voortzetten en de kop d’r veur houden.
In dat licht wens ik u allen alle goeds voor 2020!